Per Branemark

Het levenswerk van Per-Ingvar Branemark

In 2014 overleed  in zijn geboorteland Zweden Per-Ingvar Branemark, 85 jaar oud en grondlegger van de tandheelkundige implantologie. Dagelijks laten duizenden mensen implantaten plaatsen voor een vaste prothese of kronen of bruggen waarmee ze weer gewoon kunnen eten, lachen en praten. Waarmee ze uit hun sociale isolement komen en weer plezier hebben in het leven. Overdreven? Ik dacht het niet. Als tandarts/implantoloog weet ik hoe belangrijk mensen hun gebit vinden. Ik ken mensen die de straat niet op durven, omdat ze zich schamen voor hun gebit. Jong én oud. Onnodig dus, implantaten worden met bepaalde indicaties vergoed door de verzekeraars.

Per-Ingvar Branemark. We schrijven 1952 als de van origine orthopedisch chirurg bij een patiënt een buisje van titanium in een bot plaatst om bloedcellen te bestuderen. Na een bepaalde tijd blijkt het buisje vergroeid met het menselijk bot. Een ongekend fenomeen dat de dan jonge arts aan het denken zet. Als we het titanium nu eens gebruiken om hiervan schroefjes /implantaten te maken om hierop gebitsprotheses mee vast te zetten, is zijn idee. Dan is het gedaan met het slecht passende kunstgebit in het glaasje naast het bed. In het lab in Gotenburg gaat hij aan de slag. Hij experimenteert, verbetert, verfijnt en plaatst in 1965 een eerste kaakimplantaat bij een mens. Een wereldvinding dus.

Helaas, Branemark komt van een koude kermis thuis. De tandheelkunde moet niets hebben van de ‘nieuwlichter’ die traditionele methodes ter discussie telt. Het duurt tot 1982 voordat de Zweed tijdens een congres in Canada eindelijk de wetenschappelijke erkenning krijgt. Voor ondergetekende een belangrijk jaar. Ik ben dan net twee jaar bezig aan mijn tandartsenopleiding in Amsterdam waar we als studenten maar mondjesmaat informatie krijgen over de ‘revolutionaire’ technieken. De afdeling waar de eerste patiënten behandeld worden met deze methode, is zelfs afgesloten voor pottenkijkers.

Nu, ruim 30 jaar verder, is de implantologie niet meer weg te denken in de tandheelkunde. Ik heb er, zoals dat zo mooi heet, in doorgeleerd en zal de naam Branemark nooit vergeten. We kunnen nu zo veel mensen helpen aan een mooi en functioneel gebit. “Niemand hoeft meer te sterven met een tandprothese in een glaasje,” om met Branemark zelf te spreken.

En wist u dat de titanium-implantaten tegenwoordig ook gebruikt wordt om kunstmatig gemaakte oren, neuzen en ledematen aan het lichaam vast te klikken? Een enorme opluchting voor mensen die door een ongeluk of ziekte verminkt zijn. En wist u dat de zoon van Branemark hierin een voortrekkersrol speelt? Mooi toch. Het was een van mijn grootste wensen om vader en zoon een keer te ontmoeten. Helaas is dat niet meer gelukt. Intussen borduren we in onze praktijk in Heinsberg verder aan het levenswerk van Per-Ingvar Branemark.

Dr. Wim van Thoor, implantoloog en tandarts. www.dr-van-thoor.com